De Vikingen van Ascloha hebben een héle kleine basis als ankerpunt. Korte basis is wellicht een nog betere benaming. Het verhaal ter plekke speelt zich af in de jaren 881-882 te Ascloha. Als je daar een grote tijdcirkel op legt met een straal van 50 jaar heb je evengoed een prima vijver om je inspiratie uit te vissen. Zeker als je je gebied ook een beetje oprekt naar het hele handelsnetwerk rond die tijd, vind je genoeg bronnen om nog dieper te vissen.
Voordat je echter je eerste euro spendeert, krijg je de belangrijkste tip bij het samenstellen en uitbreiden van je viking gerei: doe je eigen onderzoek. Vraag aan ervaren re-enactors naar hun verhaal, lees een boek over de ontwikkelingen in en rond de lage landen in de negende eeuw en zoek op youtube eens naar ‘History With Hilbert’.
Ga niet over één nacht ijs, maar kijk verder dan je neus lang is. Kijk wat anderen dragen en vooral; vraag naar het hoe en wat. En ga zeker nooit klakkeloos af op wat de (web)winkels je op de mouw willen spelden – zij verkopen graag – en vaak is dat kletskoek en klinkklare onzin. Een ander struikelblok is dat de ‘vikingtijd’ zo'n 300 jaar heeft geduurd èn er een heleboel is vergaan. De restanten waar wij het in deze hoek mee mogen doen zijn slechts kleine fragmenten. De welbekende top van de ijsberg, maar daar slechts het puntje van. Gelukkig ligt dat puntje in de schaduw en is het ijs nog een beetje transparant. Als je goed kijkt kun je ver in de diepte toch al verder zoeken. Sleutelwoorden daarbij voor de Vikingen van Ascloha zijn: 9e eeuw, Frisia, Ascloha, Godfried (Guðröðr) en Siegfried (Sigrödr), Hedeby / Haithabu, Ribe, Dorestad, Rorik (Hrœrekr), het Grote Deense leger.
En vooral nog een keer de herhaling van het gouden advies:
vraag advies voordat je iets koopt of ergens honderden uren werk in steekt.
- Wie we zeker niet mogen overslaan is Luit van der Tuuk. Zijn boek ‘Vikingen - Noormannen in de Lage Landen’ zit direct op het doel maar je kunt ook beginnen op zijn website Gjallar.
- Een ander mooi boek waarin Ascloha wordt genoemd is Vikings at War door Kim Hjardar and Vegard Vike.
Hierin wordt een overzicht gegeven van voornamelijk de politieke ontwikkelingen door het vroeg middeleeuwse Europa. En dan per hoofdstuk vanuit één gebied. Het mooie is dat daarbij een heleboel overlappingen van invloed zichtbaar worden. Je vindt zo de verbinding tussen Jorvik en Dublin om er maar één te noemen.
Hier stopt de opgeworpen drempel.
Laat het even rustig bezinken en start daarna op de springplank in het diepe.
Basisbenodigdheden van de viking:
- Eenvoudige leren keerschoenen
- Wollen broek, met of zonder beenwindsels (voor onze periode zijn dit smalle broeken)
- Thorsbergbroek, met hier een serie instructiefilmpjes en een meetmethode voor het patroon.
- Beenwindsel
- Wollen/linnen tuniek, met lange, taps toelopende mouwen
- Onderjurk - Serk
- Overkleed - Smokkr
- Schildpad broche - Dvergar á öxlum
- Smalle riem of geweven band
- Mantel van wol
- Klein mes
- Kaproen De kaproen is voor onze periode niet aangetoond. Je komt op evenementen wel vaak een iets vereenvoudigde versie van het Skjoldehamn model tegen (vondst uit Andøy, Noorwegen. Deze kaproen is van na onze periode en waarschijnlijk Sami.) Meer over de Sjoldehamnkaproen: 2, 3, 4, 5.
- Een pillendoosmuts, Birka 4 of 6 panelen muts, of Fries petje uit Aalsum uit dit artikel.
- Van meten naar patroon
- Twee tips uit ‘van meten naar patroon’:
- De steekjes, stiksels en vlechtwerk
- En het knutselblog van Runa (de link duikt erin bij een tuniek)
- En denk eerst eens goed na over de kleuren. Linnen is met natuurlijke pigmenten – en vroeger hadden ze die in hun arsenaal – slecht te kleuren. Het vervaagt heel snel. Ook wol werd in de natuurlijke kleur gebruikt in al de beschikbare wit-, grijs- en bruintinten. Toch was het niet allemaal flets en eentonig bij de Friezen, Franken en Vikingen. Er werd meer kleur gebruikt dan we wel eens denken. Het had ook met status te maken. Jouw plaats in het grote plaatje bepaalde of je je kleur kon veroorloven. Hier alvast een handig overzicht. [•]
Eigenlijk is het ideaal als je meerdere sets hebt. Je kunt dan met de ene set een stoer ambacht uitbeelden en met de andere set een rijke handelaar of dappere krijger.
Omdat kleur bij kleding ook speelt bij onze later middeleeuwers is daar een aparte pagina aan geweid. Je vindt die in het leden-menu onder de klop Verven.
De aanpak van andere re-enactors
Als je nu dan toch een keer op de website van Hurstwic bent gestrand, daar kun je gerust weer eens terugkeren. Je vindt daar een hele berg globale informatie. Meer zelfs dan voor onze Ascloha-stek nodig is. Het tijdperk van de vikingen is grofweg toegewezen aan de periode tussen 750 - 1050 (afhankelijk vanuit welk land je het bekijkt). Van die dikke 300 jaar zijn ze maar een korte periode in de Lage Landen geweest. We richten ons met de ‘Vikingen van Ascloha’ dan ook voornamelijk op zo’n 50 jaar vóór 881 en 50 jaar erna.
Hetzelfde terugkeeradvies geldt voor de website van Regia Anglorum. Je kunt daar vooraan beginnen, maar ook in het midden van hun ledenhoek met de kledingkast.
De tweede tak van Hildes Hjemmeside, waar een heleboel fragmenten die je hierboven al ontdekt hebt onder hangen, kun je van hieruit ook nog verder uitpluizen.
Ook weer vanuit de andere kant van de Noordzee staan een paar handige patronen klaar op de website van de Wychwood warriors.
En ook bij deze drie viking havens vind je veel ervaring: Wirhalh Skip Felagr, Vikings of Middel England en Europa re-enactment Association.
In het stuk-voor-stuk overzicht hierboven kom je haar al een paar keer tegen, Hilde Thunem. Daarom hier nog een overzicht om verder te kijken op haar eigen pagina.
Een andere fraaie pagina die ook naar Hilde verwijst vind je hier.
Nu je toch al heel ver op weg bent kun je wellich ook nog eens het ‘haventje’ Hug-renningar af Handahófi aandoen.
De korte uitleg die ze zelf geven: Random ramblings about the Viking Age. Thoughts about daily life, technology or warfare, fed by archaeology, history and experimentation.
Een dame die haar sporen wel verdient heeft is Nille Glaesel. Ze heeft al een paar boeken uitgegeven over het maken van vikingkleding. Sinds kort ondersteunt ze haar interpretaties ook nog via youtube. Dit is alvast de uitleg voor de Thorsbergbroek. Een andere – en zeker in de duidelijk in beeld gebrachte details youtube serie vind je op het kanaal van Katerina Velga. Dit is alvast een voorbeeld. En haar versie van de broek.
Scandinavische Kunststijlen
Onze levende geschiedenis uiting vindt plaats in de negende eeuw. Dat geldt voor de kleding maar vooral ook voor de accessoires.
Bijna alles wat de mensen uit het Noorden maakten was versierd. De ontwikkeling van deze scandinavische kunststijlen is opgedeeld in 7 groepen die elk genoemd zijn naar hun vindplaats: Broa, Oseberg, Borre, Jellinge, Mammen, Ringerike en Urnes. De eerste drie stijlvormen passen binnen onze re-enactmentperiode. Als je hier meer over wilt weten is het boek Viking Art van Graham-Campbell, James, 2013 een pareltje.
Een andere handige opstap voor je eigen maaksels is het werk van Jonas Lau Markussen. Hij heeft de onderliggende kenmerken van de stijlen in kaart gebracht en gebundeld in een schitterende pdf. Naast deze gratis pdf staan de interpretaties ook op zijn website, heeft hij daarvan ook nog haarscherpe vectorbestanden te koop en kun je het complete boek bestellen. Als je dan toch op zijn website bent is het een aanrader ook even een blik op de runes te werpen.
Bronnenbron
Om alvast een beetje dieper te duiken, via de volgende link vind je een verzameling van pdf-documenten over kledingvondsten uit verschillende regio’s. Met in Denemarken Hedeby, Thorsberg, Mammen en Viborg; in Noorwegen Skjoldehamn, Gokstad, Gjermundbu en Oseberg en in Zweden Bocksten, Gotland en Birka.
Een andere aanrader is ‘The Viking Age Compendium’. Nog lang niet compleet maar evengoed een mooie haven om af en toe binnen te varen bij je zoektocht voor een ankelpunt.
De kledingoverzichten uit de eerste link horen bij ‘looking for the Evidence’. Daar staan nog meer mooie spullen uit de ‘donkere periode’. Zeker als je ook nog verder wilt kijken naar de Franken, Friezen, Saxen of gewoon een heerlijk recept zoekt voor in je viking kookpot.
We stappen even over naar Engeland, York (Jorvik toendertijd): een pdf met textiel en andere draadjes
Vervolgens kun je ook eens rondkijken op Eithini’s Keep. Een groot deel gaat over Picten, maar er liggen ook mooie pareltjes zoals viking speelgoed, Birka passementen en verwijzingen naar nog meer.
Om nog een keer tussen de broeken te duiken vind je hier een uitgebreid overzicht.
Als je de periode van de Noormannen vanuit een heel ander perspectief wilt benaderen kun je uitwijken naar Australië. Van hieruit duik je in hun betoog over de wijde broeken.
Als je graag vanuit boeken werkt dan kun je hier een hele serie vinden. Daarnaast is ook deze site weer een handig overzicht om je horizon te verbreden.
Een heel uitgebreid overzicht vind je bij Marobud. Op youtube, een website en nu we toch in Chechië zijn: deze mag je eigenlijk ook niet missen: Project Forlǫg.
Om het in de wetenschappelijke hoek te houden: Neem een paar maanden vakantie of verdeel ze over een hele periode en bekijk het stap voor stap: Kaptorga.
Iets informeler maar evengoed leerzaam is The Welsh Viking. Hij neemt je mee met verhalen over zijn ervaringen als re-enactor.
Een mooi overzicht van vondsten uit Nederland is de website van JaLc. Je landt via deze link in de hoedenhoek en vindt daar ook nog andere spullen van stof inclusief een pdf van de pagina die je kunt bewaren.
Ook het Osebergtapijt is het uitpluizen waard. Gelukkig hoef je dat niet zelf te doen. Kijk hier naar een interpretatie en geniet.
Linnenbinding, visgraatkeper of toch een gebroken ruit
Als je ook nog een accent wilt leggen op detail zoals het aantal draden per cm of een veel voorkomende binding voor het weefsel zit je bij ‘a wandering Elf’ al aardig in de juiste hoek.
Het sluitstuk - de keerschoen
En voordat je hieronder verder gaat naar wat de vroege middeleeuwers naast hun kleding gebruikten kijken we toch eerst nog even naar de keerschoenen.
Een handig boekje met een eenvoudige methode, een overzicht van de duct tape methode van Jason en een reeks instuctiefilmpjes: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11.
En nog een korte uitleg over leernaaien van ‘The Vikings’ en van ‘Adalbert Shouster’.
Wapens
- houten rondschild (1) (2), doorsnede ongeveer 90 cm, duur nog een beetje verder met (3) (4) (5) (6)
- speer
- bijl (tot 80 cm schachtlengte) soms als een verrassing
- zwaard (voor onze periode geeft de typologie van Petersen een mooi overzicht)
- sax (lang mes)
http://www.celticwebmerchant.com/nl/scramasax-roermond.html (historisch correct voor deze groep!)
Hoewel ze deze sax bij celticwebmerchant battle-ready noemen geldt dat alleen voor de botte snede. Het materiaal is echter niet gehard en zal snel beschadigen. - correcte helm (zie deel combat met discussie helm in de asclohavikingenfacebookgroep)
- maliën optioneel (gezien zeer duur in die periode, maar wel vaak van levensbelang)
Gereedschappen
Eten
Wanneer je de hele dag bezig bent met viking zijn gaat op een gegeven moment toch een vreemd gevoel optreden.
Je krijgt trek. Wat stond er op het menu en hoe werd dat bereid?
Varen
Wie gingen er mee op zo’n boot?
Ook spannend
Je kunt ook eens een kijkje nemen in de wereld van de saga’s. Een mooie om direct in het diepe te springen is de Völsunga-saga. Weliswaar opgeschreven in de 13e eeuw heeft deze proza bewerking van de Oude Edda ook J. R. R. Tolkien en Wagner geïnspireerd. Misschien geeft het verhaal ook jouw inspiratie een lift.
Je kunt ook hierover weer een heleboel vinden op youtube. Laat de verhalen maar vertellen door Jackson Crawford.
De volgende springplank gaat echt in het diepe. En breedte. Ze brengt je naar allerlei materie over mythologie. Denk aan Edda, Saga’s, kronieken, astrologie en meer. [•]
En al deze dingen samen in de praktijk van det dagelijkse leven van de vikingen. Een lezing van Neil Price over hoe de mensen zich zelf zagen. The Children of Ash. [•]
Wie vaker op de vroeg middeleeuwse evenementen komt schuift zeker aan bij de verhalenverteller. Maar waarschijnlijk kennen jullie hem al: Bastiaan de Zwitser. Als je niet zo lang kunt wachten, boek hem gewoon eerder of beluister er al een paar op zijn website.
En een spannend verhaal van iets dat je nooit van de Noormannen zou verwachten. Wat een helden waren dat! [•]
Hulp
Heb je zelf ook een handige link gevonden, laat het dan even weten.
